| Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης Μαμάη 3, 10440, Αθήνα Τηλ: 210 8224481 www.ecorec.gr | Greenpeace Ελληνικό Γραφείο της Greenpeace Κλεισόβης 9, 10677, Αθήνα Τηλ: 210 3840774-5 www.greenpeace.gr |
Με αφορμή τις συζητήσεις για δημιουργία μονάδας καύσης απορριμμάτων στη Ρόδο, η Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης (ΟΕΑ) και η Greenpeace έδωσαν στη δημοσιότητα στοιχεία που αποδεικνύουν πως τα εργοστάσια καύσης είναι καταστροφικά για την οικονομία, την υγεία και το περιβάλλον. Αντιθέτως, ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης απορριμμάτων (πρόληψη – ανάκτηση – ανακύκλωση – εναλλακτική διαχείριση – κομποστοποίηση) έχει το 1/12 του κόστους λύσεων που περιλαμβάνουν την καύση, προσφέρει εντυπωσιακά περισσότερες θέσεις εργασίας ενώ προστατεύσει την υγεία και το περιβάλλον από επικίνδυνες τοξικές ουσίες αλλά και αέρια του θερμοκηπίου.
Το παράδειγμα της προτεινόμενης καύσης στη Ρόδο είναι αποκαλυπτικό. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της ΟΕΑ, το συνολικό κόστος των υποδομών για τη διαχείριση του συνόλου των απορριμμάτων στη Ρόδο μπορεί να μειωθεί από τα 100 εκατομμύρια € (που προϋπολογίζεται αρχικά με την καύση) σε σημαντικά κάτω από 8 εκατομμύρια €. Ταυτόχρονα, για κάθε μία (1) θέση εργασίας σε εργοστάσιο καύσης ή ΧΥΤΑ, η ολοκληρωμένη περιβαλλοντική διαχείριση προσφέρει από 10 έως και 300 θέσεις εργασίας ανάλογα το υλικό και την μέθοδο διαχείρισης. Τέλος, αποφεύγεται η έκλυση επικίνδυνων αερίων όπως οι διοξίνες και εξοικονομείται ενέργεια, με συνέπεια να μειώνεται η έκκληση διοξειδίου του άνθρακα.
Το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων σε όλη την Ελλάδα έχει φθάσει πάλι σε οριακό σημείο ενώ η χώρα μας κινδυνεύει από επιβολή προστίμων από την Ε.Ε. για τις ανεξέλεγκτες χωματερές και για την μη συμμόρφωση με τους στόχους για την ανακύκλωση[1] . Όμως πολλές φωνές επανέρχονται στις «μαγικές λύσεις» της «ενεργειακής αξιοποίησης» ή αλλιώς «θερμικής επεξεργασίας»[2] με τη εκδοχή κυρίως της καύσης, αλλά και της πυρόλυσης ή της αεριοποίησης. Η περίπτωση της μονάδας καύσης στη Ρόδο, που σχεδιάζεται εδώ και τουλάχιστον 8 χρόνια από τη Διαδημοτική Επιχείρηση Ρόδου, είναι απλώς ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Η Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης (ΟΕΑ) και η Greenpeace για άλλη μία φορά[3] καλούν τα αρμόδια υπουργεία, την τοπική αυτοδιοίκηση, τα κόμματα και τους επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς της χώρας να απορρίψουν αυτές τις τεχνολογίες. Με βάση τα διεθνή τεχνολογικά δεδομένα της καύσης – πυρόλυσης – αεριοποίησης σε σχέση με τις εναλλακτικές τεχνολογικές επιλογές που έχουμε (πρόληψη, ανακύκλωση, εναλλακτική διαχείριση και κομποστοποίηση), καθώς και από τα οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα της χώρας μας δεν πρέπει να επιλέξουμε κάποια από αυτές τις τεχνολογίες σαν μέθοδο διαχείρισης των απορριμμάτων μας.
«Για άλλη μια φορά, η καύση παρουσιάζεται ως η μαγική λύση, χωρίς όμως να γίνεται η παραμικρή συζήτηση για τους κινδύνους που ενέχει για την υγεία και το περιβάλλον και για το τεράστιο κόστος της. Οι τοπικές κοινωνίες πρέπει να ενημερωθούν για τις λύσεις αλλά και για τις υποχρεώσεις της χώρας, να γνωρίσουν τους κινδύνους και το κόστος της καύσης» δήλωσε ο Φίλιππος Κυρκίτσος, πρόεδρος της Οικολογικής Εταιρίας Ανακύκλωσης.
«Η καύση είναι ακριβή, αναποτελεσματική και επικίνδυνη. Η ανακύκλωση και η μείωση των απορριμμάτων στην πηγή αναδεικνύονται σε βέλτιστες λύσεις, τόσο στο κρίσιμο θέμα των εκπομπών αερίων που συμβάλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου όσο και στο θέμα της παραγωγής επικίνδυνων τοξικών στερεών και αερίων καταλοίπων», τόνισε ο Νίκος Χαραλαμπίδης, Διευθυντής στο Ελληνικό Γραφείο της Greenpeace.
Η καύση και η ενεργειακή αξιοποίηση παρουσιάζουν πολλά μειονεκτήματα από περιβαλλοντικής, οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής πλευράς και από τη στιγμή που μέχρι σήμερα δεν υιοθετήσαμε τέτοιες τεχνολογίες, είναι πλέον πολύ πιο ασύμφορο να δεσμεύσουμε το μέλλον μας με αυτές, όταν με τις μικρές δυνάμεις και πόρους της χώρας μας μπορούμε να αξιοποιήσουμε πολύ πιο αποτελεσματικά στην πολιτική της πρόληψης – ανάκτησης – ανακύκλωσης – εναλλακτικής διαχείρισης – κομποστοποίησης με στόχο τις «Πόλεις Χωρίς Σκουπίδια».
Περισσότερες πληροφορίες: Φίλιππος Κυρκίτσος 210-8224481, 693-6140795
Δείτε ακόμη: Μειονεκτήματα τεχνολογιών θερμικής επεξεργασίας
Σημειώσεις προς συντάκτες:
[1] Η χώρα μας ενδεχομένως να υποστεί πρόστιμα από την Ε.Ε. για τους Χώρους Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ) που έπρεπε να κλείσουν μέχρι 31/12/2008 και από την μη συμμόρφωση με τους ποσοτικούς στόχους που πρέπει να επιτύχουμε για την ανακύκλωση (τουλάχιστον 55% για τις συσκευασίες μέχρι 31/12/2011) και την μείωση των βιοαποδομήσιμων υλικών (κατά 25% μέχρι το 2010 και κατά 50% μέχρι το 2013).
[2] Τι περιλαμβάνει ο όρος «Θερμική επεξεργασία»
Στον όρο «Θερμική Επεξεργασία» συμπεριλαμβάνονται η τεχνολογία της καύσης και όλες οι εναλλακτικές εκδοχές της, όπως η πυρόλυση, η αεριοποίηση, οι τεχνολογίες πλάσματος και τα καύσιμα RDF ή SRF. Επιγραμματικά επισημαίνουμε κάποιες τεχνικές και διαφορές τους.
Καύση (θέρμανση παρουσία οξυγόνου και φλόγας): Η διεργασία, σε υψηλές θερμοκρασίες και με περίσσεια αέρα, που μετατρέπει τις σύνθετες οργανικές ενώσεις σε διοξείδιο του άνθρακα και νερό.
Πυρόλυση (θέρμανση απουσία οξυγόνου): Η θερμική αποσύνθεση, σε χαμηλότερες από την καύση θερμοκρασίες (400-600 βαθμούς Κελσίου), των οργανικών υλικών απουσία οξυγόνου ή σε ατμόσφαιρα φτωχή σε οξυγόνο. Τα αέρια και ελαιώδη κατάλοιπα της πυρόλυσης χρησιμοποιούνται σαν καύσιμα, ενώ τα στερεά κατάλοιπα οδηγούνται συνήθως για διάθεση.
Θερμική αεριοποίηση: Η πυρόλυση σε θερμοκρασίες στην περιοχή των 800 βαθμών Κελσίου.
Αεριοποίηση (θέρμανση με λίγο οξυγόνο): Η θερμική διεργασία κατά την οποία ο άνθρακας που εμπεριέχεται στα απορρίμματα μετατρέπεται σε αέρια μορφή με μερική καύση των αποβλήτων με αέρα ή οξυγόνο, είτε με εμπλουτισμένο σε οξυγόνο αέρα, είτε παρουσία ατμού. Οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονται είναι 900-1.100 βαθμοί (με αέρα) ή 1.000-1.400 (με οξυγόνο). Όπως και στην πυρόλυση, τα αέρια και ελαιώδη κατάλοιπα της αεριοποίησης χρησιμοποιούνται σαν καύσιμα, ενώ τα στερεά κατάλοιπα οδηγούνται για διάθεση. Η αεριοποίηση εκπέμπει περισσότερες διοξίνες & φουράνια και οξείδια του αζώτου από την καύση και λιγότερο μόλυβδο, διοξείδιο του θείου και μονοξείδιο του άνθρακα (Blue Ridge Environmental Defense League, 2002)*.
Τεχνολογίες πλάσματος: Διεργασίες σε εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες (μεγαλύτερες των 10.000 βαθμών) κατά τις οποίες γίνεται επεξεργασία των αποβλήτων. Το πλάσμα δημιουργείται με την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος σε δύο αντίθετα φορτισμένους πόλους και αποτελεί ένα θερμό ιονισμένο αέριο. Στις συνθήκες αυτές, υποτίθεται ότι καταστρέφονται όλες οι τοξικές ουσίες και συνεπώς δεν υπάρχουν τα προβλήματα που συνοδεύουν την καύση. Παρόλα αυτά και οι τεχνολογίες πλάσματος εκπέμπουν διοξίνες, έστω και λιγότερες από την καύση, και βαρέα μέταλλα. Επίσης, δεν έχουν δοκιμαστεί επί μακρόν σε μεγάλη κλίμακα και έχουν φυσικά πολύ μεγάλο επενδυτικό και εξαιρετικά υψηλό λειτουργικό κόστος.
Καύσιμο RDF (Refuse Derived Fuel): Περιλαμβάνει τα καύσιμα κλάσματα των απορριμμάτων, που διαχωρίζονται σε μονάδες μηχανικής επεξεργασίας. Αποτελείται κυρίως από χαρτί (~50%), πλαστικά (~10%), άλλα καύσιμα υλικά (~30% π.χ. ξύλο και κάποιες οργανικές ενώσεις) και μη καύσιμα υλικά (~10%). Το παραγόμενο υλικό συμπυκνώνεται είτε σε μορφή σφαιριδίων είτε σε μορφή μπρικετών, που μπορούν να καούν σε ένα συμβατικό λέβητα στερεών καυσίμων, όταν αναμιχθούν με ικανές ποσότητες κάρβουνου ή άλλου συμβατικού καυσίμου. Το RDF μπορεί να καεί είτε σε ειδικές μονάδες (ρευστοποιημένης κλίνης), είτε σε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, είτε τέλος σε τσιμεντοβιομηχανίες. Κατά την καύση του το RDF παρουσιάζει τα ίδια προβλήματα, όπως και η καύση του συνόλου των απορριμμάτων, καθώς επίσης η αποθήκευση του RDF μπορεί να επηρεασθεί αρνητικά από το αρχικό ποσοστό υγρασίας των απορριμμάτων.
Καύσιμο SRF: Είναι κάτι ανάλογο με το RDF μαζί όμως με οργανικά υλικά. Περιλαμβάνει τα καύσιμα κλάσματα των απορριμμάτων, που διαχωρίζονται σε μονάδες μηχανικής - βιολογικής επεξεργασίας. Όπως και στην περίπτωση του RDF αποτελείται από τα ίδια υλικά και επιπροσθέτως περιέχει και ξηρή οργανική ύλη από την διαχείριση των βιοαποικοδομήσιμων. Η διαχείριση του SRF είναι ανάλογη με αυτή του RDF.
* Blue Ridge Environmental Defense League (2002). Incineration and gasification: a toxic comparison, 12 April 2002. www.bredl.org
[3] http://www.greenpeace.org/raw/content/greece/press/118523/264982.pdf
& www.ecorec.gr & περιοδικό ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ Νο 55
ecorec.gr
