Η υφιστάμενη κατάσταση και πως φτάσαμε ως εδώ
Η σημερινή Τοπική Αυτοδιοίκηση περνάει την μεγαλύτερη κρίση στην ιστορία του θεσμού .
Ήδη την τελευταία τριετία έχουμε μείωση των πόρων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για λειτουργικές δαπάνες (ΚΑΠ) κατά 60% και της επιχορήγησης για επενδύσεις (ΣΑΤΑ) κατά 55%.
Η συνέχιση της πολιτικής υποταγής στην οικονομική πολιτική της τρόικας και του μνημονίου από την Κυβέρνηση για επιπλέον περικοπές στους πόρους των ΟΤΑ επιβεβαιώνει με τον πλέον δραματικό τρόπο την κατάρρευση της λειτουργίας των Δήμων και κατ΄ επέκταση την κατάλυση του κοινωνικού ρόλου του θεσμού και την αδυναμία πληρωμής μισθών και άλλων υποχρεώσεων.
Το σχέδιο είναι πλέον προφανές. Να ξεκινήσει η στάση πληρωμών από τους δήμους… να μεταφέρουν την καυτή πατάτα στα χέρια της Αυτοδιοίκησης. Και στη συνέχεια να θέσουν σε ενέργεια το ακραίο νεοφιλελεύθερο πρόγραμμά τους, που περιλαμβάνει την ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών καθαριότητας, την εγκατάλειψη κάθε κοινωνικής πολιτικής από την Τ.Α., την πλήρη ανταποδοτικότητα των υπηρεσιών -και δεν έχει τέλος ο κατάλογος των επιλογών αυτών- που θα οριστικοποιήσουν το θάνατο της Αυτοδιοίκησης.
Οι πλειοψηφία των αιρετών των ΟΤΑ δυστυχώς εδώ και αρκετά χρόνια όχι μόνο αρνιόταν να δει την καταστροφή που ερχόταν από τα μνημόνια, από την εφαρμογή του Καλλικράτη κλπ, αλλά πολλές φορές οι ΟΤΑ έπαιξαν τον ρόλο του λαγού για την εφαρμογή των αντιλαϊκών πολιτικών και της διάλυσης των εργασιακών σχέσεων ( το πώς συναίνεσε θα εξηγήσω παρακάτω) .
Η ΚΕΔΕ (η πλειοψηφία της που αποτελείται από φιλομνημονιακές πολιτικές δυνάμεις) αφ’ ενός στήριξε και τον Καλλικράτη και τα μνημονιακά μέτρα, ενώ είχε τη δύναμη και την ευθύνη να πρωταγωνιστήσει για την ανατροπή των άθλιων μνημονιακών πολιτικών στην τοπική αυτοδιοίκηση.
Την ίδια στιγμή που η κεντρική διοίκηση μειώνει προσωπικό δεν ανανεώνει συμβάσεις σε εργαζόμενους που εξυπηρετούν πάγιες και διαρκείς ανάγκες ( π.χ. παιδικοί σταθμοί, καθαριότητα) δίνει την δυνατότητα να προσλαμβάνουν οι δήμοι προσωπικό , με συμβάσεις μερικών μηνών, εργαζόμενους που φέρνουν διάφορες Μ.Κ.Ο( Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις)με άγνωστες διαδικασίες επιλογής, με συμβάσεις με συνεταιρισμούς ή ιδιωτικές εταιρίες.
Σήμερα έχουμε πλήρη κατάρρευση των υπηρεσιών που οδηγούν τις κοινωνικές υπηρεσίες (Παιδικοί/Βρεφονηπιακοί Σταθμοί, ΚΑΠΗ, «Βοήθεια στο Σπίτι», ΚΔΑΠ) σε κλείσιμο, ενώ με την επαναφορά του μέτρου της «εφεδρείας», τις απολύσεις χιλιάδων συμβασιούχων και την απαγόρευση προσλήψεων μόνιμου προσωπικού ανοίγει ο δρόμος για την ιδιωτικοποίηση όλων των υπηρεσιών, όπως η καθαριότητα, που χρόνια τώρα βρίσκεται στο στόχαστρο των αρπαχτικών της «ελεύθερης αγοράς» και την πλήρη ελαστικοποίηση με την εισαγωγή της ενοικιαζόμενης εργασίας μέσω Μ.Κ.Ο.
Όλα αυτά με μοχλό τον μονόδρομο του «Καλλικράτη» που κατευθύνει με μαεστρία τους απελπισμένους δημάρχους σε πλήρη ιδιωτικοποίηση των δήμων τους.
Η αποδοχή , συμμετοχή σε αυτή την λογική και συναίνεση σημαίνει συνενοχή.
Ο Περιφερειάρχης Αττικής κ. Γιάννης Σγουρός και Πρόεδρος του Δ.Σ. του Ε.Δ.Σ.Ν.Α. παρά τις αντιδράσεις των εργαζομένων και της κοινωνίας, με μία αιφνιδιαστική του κίνηση εισηγήθηκε στην Εκτελεστική Επιτροπή του Ε.Δ.Σ.Ν.Α. την υλοποίηση του ΠΕ.Σ.Δ.Α. Αττικής, μέσω Σ.Δ.Ι.Τ. εκχωρώντας ουσιαστικά τη διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων στους ιδιώτες. Η Εκτελεστική Επιτροπή του Ε.Δ.Σ.Ν.Α. έκανε δεκτή την εισήγηση του κ. Σγουρού.( Αθήνα, 4 Σεπτεμβρίου 2012 , ανακοίνωση ΠΟΕ – ΟΤΑ)
Η ιδιωτικοποίηση και της καθαριότητας έχει αρχίσει.
Επιβίωση του κοινωνικού χαρακτήρα της αυτοδιοίκησης ή ετεροδιοίκηση και ιδιωτικοποίηση ( με ποιόν θα πας και ποιόν θα αφήσεις)…
Οι Δημοτικές αρχές πρέπει να διαλέξουν δρόμο και δράση που με αυτό κρίνονται και ελέγχονται.
• Ετεροδιοίκηση με ανάθεση και εκχώρηση αρμοδιοτήτων , ρόλων και κυρίως εργασιακών σχέσεων και κοινωνικών δράσεων σε τρίτους (ιδιώτες) με υπέρογκα κέρδη και εις βάρος των δημοτών.
• Αυτοδιοίκηση αλληλεγγύης με ενημέρωση και συμμετοχικές διαδικασίες
Ετεροδιοίκηση και ανάθεση…
Δυστυχώς πολλοί δημοτικοί άρχοντες ακολούθησαν την πολιτική που τους οδήγησε το κεντρικό κράτος, στην απαξίωση δηλαδή της της κοινωνικής πολιτικής του θεσμού της αυτοδιοίκησης και στην εκχώρηση αρμοδιοτήτων σε τρίτους.
Από την ομάδα αυτή των δημάρχων δυστυχώς δεν ξεφεύγουν και οι έως και σήμερα δημοτικές αρχές του δήμου Αγίου Δημητρίου.
Ακολουθούσαν χρόνια τώρα και συνεχίζουν την πολιτική «ας βολευτούμε τώρα και βλέπουμε» «να δείξουμε και Ευρωπαϊκά προγράμματα για την επανεκλογή μας να κάνουμε και κανα ρουσφέτι πρόσληψης για 2-3 μήνες ( σε δημότες στα όρια της φτώχειας και ανέχειας)» «να πάρουμε και την υποστήριξη των κομματικών μηχανισμών που είναι στην κυβέρνησης» « να τα έχουμε με όλους καλά»
Συμπράττοντας σε διάφορα Ευρωπαϊκά προγράμματα με βαρύγδουπους τίτλους π.χ Κοινωνική Εργασία , Τοπικά σχέδια για την απασχόληση, Τοπικά Ολοκληρωμένα Προγράμματα για την γυναικεία απσχόληση κ,λ.π) με απίθανες Αναπτυξιακές Ανώνυμες εταιρείες και Συμπράξεις, με απίθανες Μη κυβερνητικές Οργανώσεις εκχωρούν τον ρόλο τους σε άγνωστες και μη ελεγχόμενες «εταιρίες»
Αποδέχονται τις δίμηνες , τρίμηνες, πεντάμηνες συμβάσεις ανθρώπων που βρίσκονται στα όρια της φτώχειας ή παρακάτω από αυτό. Αποδέχονται ελαστικές έως ανύπαρκτες μορφές εργασίας, μερική απασχόληση, εναλλασσόμενη εργασία νομιμοποιώντας ουσιαστικά αυτό που επιθυμούν τα μεγάλα συμφέροντα. Εργαζόμενοι χωρίς δικαιώματα, στρατιές ανέργων που διαλέγουν όσους και όσο θέλουν με ανύπαρκτα δικαιώματα.
Οι δήμαρχοι βολεύονται χρόνια τώρα προς στιγμήν . Κάνουν συμβάσεις με εργαζόμενους ( πολλές φορές ενοικιαζόμενους μέσω των ΜΚΟ) καλύπτουν προσωρινά τις ανάγκες; τους ( στην καθαριότητα, στο πράσινο κ,λ.π) δίνοντας την δυνατότητα στις ΜΚΟ να επιλέγουν με απροσδιόριστα κριτήρια με μη διάφανη διαδικασία εκτός ΑΣΕΠ εργαζόμενους για δράσεις που αφορούν τους Δήμους.
Όλες οι προνομιακές δομές λειτουργούν με επιδοτούμενη χρηματοδότηση εξάμηνες παρατάσεις ,με εργαζόμενους χωρίς μέλλον και με ελαστικές μορφές εργασίας ( π.χ. πρόγραμμα βοήθεια στο σπίτι).
Χρόνια τώρα αποδεχόμενοι την πολιτική αυτή οι Δήμαρχοι ουσιαστικά ρίχνουν την κοινωνική πολιτική αλλά και όλες τις υπηρεσίες στα χέρια ιδιωτών με απρόβλεπτες συνέπειες.
Έχοντας ευτελή επιχειρήματα για την ένταξη τους, επιχειρήματα π.χ τι να κάνουμε δεν υπάρχουν χρήματα, στα προγράμματα τουλάχιστον κάποιοι άνεργοι πληρώνονται έστω και 3 μήνες αυτά τα λίγα για την οικογένεια είναι σημαντικά ,ουσιαστικά εξυπηρετούν την νεοφιλελεύθερη αντίληψη για την εκχώρηση των κοινωνικών δράσεων της αυτοδιοίκησης σε ιδιώτες και στο τέλος της πλήρης ιδιωτικοποίησης των ΟΤΑ .
Ένα νέο νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα που κυοφορείται ,ονομάζεται «κοινωνικής επιχειρηματικότητα» που ουσιαστικά εμπορευματοποιεί τις κοινωνικές υπηρεσίες, και χτυπά ακόμα περισσότερο τις εργασιακές σχέσεις.
Η κοινωνική επιχειρηματικότητα, που αποτελεί νόμο του κράτους, ουσιαστικά προβλέπει τη σύσταση επιχειρήσεων από ανέργους οι οποίοι θα εργάζονται ως εργολάβοι, μοιραζόμενοι τα κέρδη της δράσης τους.
Σύμφωνα πάντως με τα προβλεπόμενα από το νόμο, οι άνεργοι που θα γίνουν …επιχειρηματίες, θα ασφαλίζονται στην πρώτη ασφαλιστική κατηγορία του ΟΑΕΕ, δηλαδή με 210,71 ευρώ το μήνα για σύνταξη και ασθένεια.
Με αφορμή το εκρηκτικό πρόβλημα στους παιδικούς σταθμούς, πολλοί δήμοι σχεδιάζουν να στήσουν τέτοιες κοινωνικές επιχειρήσεις σε αυτόν τον τομέα. Την αρχή έχει κάνει ο Δήμος Ιλίου και έπεται συνέχεια.
Στην εξέλιξη που δρομολογείται για την κατάργηση στην ουσία του δημόσιου χαρακτήρα των κοινωνικών δομών των δήμων
Παράλληλα τα δήθεν προγράμματα «Κοινωνικές Δομές Άμεσης Αντιμετώπισης της Φτώχειας».που λειτουργούν από Εταιρικά Κοινωνικά Σχήματα στα οποία συμμετέχουν: Φορείς Μη Κερδοσκοπικού χαρακτήρα (ως δυνητικοί Δικαιούχοι δηλ.Σωματεία, Ιδρύματα, Εταιρίες Αστικού Δικαίου, Συνδικαλιστικές Οργανώσεις, Επαγγελματικές Ενώσεις, ΝΠΙΔ που δεν εντάσσονται στο μητρώο φορέων Γενικής Κυβέρνησης) και Δήμοι .
Προγράμματα που έχουν ρατσιστική και διαχωριστική αντίληψη. Εισιτήριο ένταξης είναι το φορολογικό εισόδημα ισοπεδώνοντας της αξιοπρέπεια και περηφάνια ανθρώπων που δεν θέλουν ή αδυνατούν να το δείξουν . Προγράμματα ελεημοσύνης στην φτώχεια και ανέχεια. Δράσεις που η εκκλησία κάνει καλύτερα και πολλά χρόνια τώρα και τα διάφορα μεγάλα ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ μπήκαν στον χορό για δωρεάν διαφήμιση και να δείξουν τάχα καλό πρόσωπο.
Αυτοδιοίκηση αλληλεγγύης, ο δύσκολος δρόμος…
Υπάρχουν όμως και φωτεινές εξαιρέσεις Δημάρχων και δημοτικών αρχών δυστυχώς λίγες που κατευθύνουν την αυτοδιοίκηση στην αυτοδιοίκηση της αλληλεγγύης, συνεργασίας και συμμετοχής .
Κοινωνικό Παντοπωλείο, Κοινωνικό Φαρμακείο, Κοινωνικά ιατρεία , ανταλλακτικά και χαριστικά παζάρια ειδών πρώτης ανάγκης, κοινωνικό φροντιστήριο κ.λ.π δράσεις που κάποιοι δήμοι υλοποιούν ( χωρίς να εντάσσονται σε δήθεν ευρωπαϊκά προγράμματα φτώχειας με επιχορήγηση και ημερομηνία λήξης).
Δράσεις από δίκτυα αλληλεγγύης δημοτών και στήριξη από τους Δήμους. Χωρίς προαπαιτούμενα με εθελοντική συμμετοχή δημοτών.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Δήμος Ελληνικού – Αργυρούπολης.
Στήριξη και ενίσχυση συλλόγων και σωματείων αλληλεγγύης και δημιουργίας (στα πρότυπα των εξωραϊστικών συλλόγων της δεκαετίας των 60)
Στήριξη και υποστήριξη κοινωνικών δικτύων αλληλεγγύης και ανοιχτών συνελεύσεων που δημιουργούνται από τους δημότες και από γειτονιές.
Στέκια ή Λέσχες Αλληλεγγύης στις πόλεις και τις γειτονιές των μεγάλων πόλεων, που θα στεγάζουν διαφορετικές δράσεις: από σίτιση και ανταλλαγή χρήσιμων ειδών και υπηρεσιών μέχρι νομική στήριξη και αυτοργάνωση δανειοληπτών, επιτροπές ενάντια στα χαράτσια κ.λπ.
Σύνδεση και διαρκή επικοινωνίας της δημοτικής αρχής με τους δημότες μαζί στις δράσεις ανάπτυξης και αλληλεγγύης. Δήμαρχοι με δημότες μαζί καθημερινά σε όλα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα από τον δήμο Ελληνικού Αργυρούπολης (Χ.Κορτζίδης).
To κίνημα «εντέλλεσθε» να πάρει διαστάσεις δηλ ανάληψη των πολιτικών ευθυνών από τους δημάρχους για να προσληφθεί προσωπικό και να γίνουν δαπάνες με βάσει τις ανάγκες της κοινωνίας που μαστίζεται από την κρίση.
(δήμο Ελληνικού Αργυρούπολης (Χ.Κορτζίδης)).
του Βασίλη Κουτσοβασίλη μέλος γραμματείας Εναλλακτικής Δημοτικής Κίνησης Αγ. Δημητρίου ΜΕΤΕΧΩ
