 |
| Η διαδρομή στο ridewithgps.com |
Περιληπτική εισαγωγή.
54,5 χλμ με 540 υψομετρικά, 3 οινοποιεία, το 3ο σκέλος κατηφόρα μέχρι τον τερματισμό, τρώμε γουρνοπούλα και προβατίνα, έχουμε μουσική με dj, και δε μας βλέπει αυτοκίνητο σχεδόν πουθενά, ανεβοκατεβαίνουμε μέσα στο πράσινο και πατάμε και λίγο χώμα. Πάμε με κριάρια, μουλάρια ή φοράδες, αλλά καβάλα. Ερχόσαστε καλύτερα με αυτοκίνητα, για να πάρετε κρασιά μαζί σας.
Wines of Athens ή Τα Κρασιά της Αθήνας.
5 οινοποιεία, που χρόνια τώρα επενδύουν στο Σαββατιανό και το έχουν σημαία τους, αποφάσισαν να ενωθούν σε μια εταιρία που θα έχει κοινά ενδιαφέροντα: την προώθηση του Αττικού αμπελώνα με σημαία το Σαββατιανό. Το κέρδος θα είναι πως τα έξοδα δεν θα τα επωμίζεται ένα οινοποιείο, αλλά θα επιμερίζονται στο σύνολο. Παράλληλα έχει δημιουργηθεί μια λίστα από εστιατόρια και μπαρ που θα συμπεριλάβουν τα κρασιά στη λίστα τους και θα αξίζει να προταθούν. Τοπικά προϊόντα, όπως τυριά, κρέατα κ.α. θα προστίθενται σιγά –σιγά στους ευρύτερους συνεργάτες. Απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει μέλος ένα οινοποιείο είναι να έχει ένα εμφιαλωμένο Σαββατιανό με εύσημα από διαγωνισμούς, και μία στοιχειωδώς καλή βεντάλια κρασιών. Προς το παρόν τα μέλη είναι Το Κτήμα Παπαγιαννάκου, το Κτήμα Κοκκοτού, οι Αμπελώνες Μάρκου, η Μικροοινοποιία Μυλωνά και το Κτήμα Α. Φράγκου. Ελπίζουμε πως με το χρόνο, όλο και περισσότερα οινοποιεία, που ο φυσικός τους χώρος είναι εδώ, θα γίνουν μέλη.
Φέτος λοιπόν το cycling4wine αποφάσισε να συμπορευτεί με τους 5 σωματοφύλακες και για να μη σας τρέχω με 75 χιλιόμετρα και χαλάσουμε τις καρδιές μας, θα περιλάβουμε μόνο 3 οινοποιεία, Παπαγιαννάκου, Μάρκου και Μυλωνά σε μια διαδρομή 54,5 χλμ και του χρόνου θα έχουμε άλλα 3. Στον τερματισμό όμως θα δοκιμάσουμε τα κρασιά όλων, θα είναι εκεί και τα 5 οινοποιεία!
Σαββατιανό, ο γνωστός άγνωστος (Τι μάθαμε από τη βραδυά των Σαββατιανών στο Ετερόκλιτο).
Η αρχή έγινε κάποτε. Παλιά. Πολύ παλιά. 2500-3000 χρόνια πριν. Μετά ξεχάστηκε και περιφρονήθηκε. Και μετά τo ξαναβρήκαν. Και το αναστήσανε. Μια Αγγλίδα κυρία, η Άννα Κοκκοτού, από τα χέρια της το δοκιμάσαμε αρχές ’90 στο Athenian wine club και ο Βασίλης Παπαγιαννάκος που τόλμησε να γράψει την ανίερη, τότε, λέξη Σαββατιανό στην ετικέτα. Και ακόμα και τώρα, είναι λίγοι αυτοί που το έχουν σε εκτίμηση, απ’ αυτούς που ξέρουν. Ο Σίμος Γεωργόπουλος είναι ένας απ’αυτούς. Μοιραζόμαστε το πάθος για τις παλιές χρονιές Σαββατιανού, αυτήν τη μεταμόρφωση που μετά τα μισά του χρόνου αρχίζει να αλλάζει και από κοριτσάκι γίνεται Κυρία. Με πολύπλοκα αρώματα μάνγκο, ώριμων λευκών φρούτων, ροδάκινου, γιαρμά και όσο πάει αποξηραμένων φρούτων. Και είναι κυρίως αυτήν την πλευρά του που θα προσπαθήσω να αναδείξω, γιατί ίσως, προτιμώ τις κυρίες από τα κοριτσάκια, παλιό κουσούρι, επίκαιρο πλέον.
Και τι μάθαμε;
Πρώτον, ότι ο περισσότερος κόσμος δεν ενδιαφέρεται γενικά να μάθει περισσότερα απ’ όσα ήδη ξέρει για το κρασί. Θέλει να πίνει κάτι και να περνάει καλά. Δεύτερον, οι γυναίκες που αποτελούν τον κύριο κορμό της τάσης προς το κρασί τα τελευταία χρόνια, αποφεύγουν την αιχμή του δόρατος, αυτή παραμένει αντρική - χτες ήταν λίγες και συνοδεύουσες. Λογικό, θέλουν απλά να περνάνε καλά και το κρασί είναι λιγότερο βάρβαρο από τα σκληρά, κομψότερο από τη μπύρα και σερβίρεται σε ωραία ποτήρια. Λίγα είναι; Τρίτον, όταν είμαστε λίγοι-ες, το επίπεδο είναι πολύ ανεβασμένο. Και επειδή αυτά λίγο – πολύ τα ξέραμε, τα οινικά συμπεράσματα είναι:
Η οριζόντια και κάθετη ταυτόχρονα δοκιμή φανερώνει τη διαφορά του στυλ ανάμεσα στους οινοποιούς, τις διαφορές στα αμπελοτόπια και τα τονίζει, όσο προχωρά. Δοκιμάζοντας κάθετα 2010,11,12 και 13 αλλά και οριζόντια ανάμεσα σε Παπαγιαννάκο και Μυλωνά, οι διαφορές μεταξύ τους ήταν σταθερές σε όλες τις χρονιές. Πιο φινετσάτο, με πιο αυστηρή δομή και χειρουργική ακρίβεια του πρώτου, πιο αδρό, ατίθασο, και λιγώτερο αυστηρό του δεύτερου, αλλά οι διαφορές αυτές υπήρχαν σταθερά κια στις τέσσερις χρονιές. Μιλάμε για πολύ καλά κρασιά και στις δύο περιπτώσεις και με ανάγλυφη τη σφραγίδα του παραγωγού. Και είναι συναρπαστικό να διαπιστώνεις τη σταθερότητα του χαρακτήρα της δουλειάς του οινοποιού. Ναι, όλοι ξέρουμε να λέμε «στη δουλειά σου θα βγάλεις αυτό που είσαι», αλλά άλλο είναι να το διαπιστώνεις στην πράξη. Αναμφισβήτητα το 11 ξεχώριζε σαν παλιά χρονιά και το 13άρι μάλλον θα το ξεπεράσει στο μέλλον. Ευτυχώς ο Παπαγιαννάκος θα εμφιαλώσει magnum, όπου το κρασί εξελίσσεται αργά, αλλά πολύπλοκα και το Σαββατιανό είναι ιδανικό.
Ιδανικό είναι το Σαββατιανό των Μεσογείων με τα αμπέλια των 40 ετών και άνω, με τις πολύ χαμηλές στρεμματικές αποδόσεις, μέχρι 500 κιλά στο στρέμα και την μεγάλη συμπύκνωση, που αναδεικνύει τον χαρακτήρα της ποικιλίας. Τα Σαββατιανά από άλλες περιοχές με στρεμματικές αποδόσεις στα περίπου 1000 κιλά/στρέμα δεν βγάζουν αυτήν την πολυπλοκότητα.
Τα οινοποιεία
Οινοποιείο Βασίλη Παπαγιαννάκου.
Πρωτοσυνάντησα τον Βασίλη στο πρώτο Οινόραμα, του 1995. Μου έκανε άριστη εντύπωση από τότε, τόσο η αισθητική του συνολικά, όσο και η αρτιότητα των κρασιών του. Επίσης, μου άρεσε σαν άνθρωπος, απλός, άμεσος και με καμάρι για τη δουλειά του. Πίσω στην αισθητική ( όχι δεν είμαι αισθητής, αν εννοείτε αυτό που νομίζω, αρχιτέκτονας είμαι), οι ετικέτες του έσκιζαν και συνεχίζουν να σκίζουν, όπως και ο σχεδιασμός του περιπτέρου του, που άντεξε αρκετά χρόνια, άρα οι επιλογές του ήταν σταθερά άρτιες. Πόσες ετικέτες κρασιών ξέρετε να εξακολουθούν να είναι επιτυχημένες μετά από 20 χρόνια; Το κοκκοράκι του (το Σαββατιανό του) εξακολουθεί να κυκλοφορεί οπλοφορώντας από τότε, όσο για το Κτήμα του από ένα μοναδικό αμπέλι 10 στρεμάτων (ναι, single vineyard) με κρυοεκχύλιση, είναι συλλεκτικό, μαζί με το περιεχόμενό του. Και ειρήσθω εν παρόδω, σε ειδικές χρονιές βγαίνει όπως παλιά, χωρίς βαρέλι, για να παλιώσει ανενόχλητο και αφτιασίδωτο.
Έλεγα πως συμπίπτουν το γούστο μου στο design με αυτό του Β. Παπαγιαννάκου. Αλλά και στο κρασί συμπίπτουν. Τα Σαββατιανά του ήταν πάντα από τα πολύ αγαπημένα. Τώρα πια υπάρχει το Κοκκοράκι, το πολύ καλό καθημερινό μας Σαββατιανό, που από το καλοκαίρι και μετά βγάζει τον πολύπλοκο χαρακτήρα του με αρώματα και γεύση ώριμων λευκών φρούτων και αρχίζει να προτιμά το αρνί από τα ψαρικά. Το Βαρέλι, από το αμπελοτόπι που γινόταν Κτήμα και τώρα πια μπαίνει σε βαρέλι, ενώ στις εξαιρετικές χρονιές, κάποια μπουκάλια μένουν να παλαιώσουν αφτιασίδωτα, σαν το 2008, για ρέκτες. Κρασιά πολύπλοκα, ιδιαίτερα το σκέτο, με δύσκολο αριστοκρατικὀ χαρακτήρα, τα περιγράψαμε στα παραπάνω, στην εκδήλωση του Ετερόκλιτου.
Υπάρχουν ακόμα μια Μαλαγουζιά δεξαμενής, κομψή, φινετσάτη, ένα αρωματικό ροζέ από Μοσχάτο Τυρνάβου και τα κόκκινα.
Το Κοκκοράκι, Αγιωργήτικο – Καμπερνέ, ωραίο καθημερινό κόκκινο, παλαιωμένο σε βαρέλι και τα 2μακρύτερης παλαίωσης:
ένα ιδιαίτερα φρουτώδες , πυκνό Μερλό, και ένα αντρικό Καμπερνέ, αμφότερα από ιδιόκτητους αμπελώνες της περιοχής, κερδίζουν αν τα παλαιώσετε μερικά χρόνια, ιδιαίτερα σε φιάλες μάγκνουμ 1,5 λτ, ρωτήστε.
Υπάρχει και η γλυκειά Μαλαγουζιά, σε δύο εκδοχές, μία παλαιωμένη 3 χρόνια σε βαρέλι.
Τελευταία άφησα την αγαπημένη ρετσίνα, ένα κρασί όπως δεν το ξέρετε, φινετσάτο ελαφρύ, και ιδανική συνοδεία για το πασχαλινό αρνί σας, όπως και για τον μπακαλιάρο, το μαριδάκι....
Για το οινοποιείο αξἰζει να πω δυο λόγια παραπάνω. Είναι ένα κτίριο αυστηρό, λιτό και μοντέρνο, υποδειγματικά σχεδιασμένο από τη Έλενα Σπυροπούλου, σε δύο μέρη , στο πρώτο γίνεται η παραγωγή και η εμφιάλωση και στο δεύτερο η παλαίωση των κρασιών στις υπόγειες κάβες, οι δοκιμές των κρασιών στο μπαρ και η φιλοξενία εκδηλώσεων. Πατάει με το ένα πόδι στην παράδοση της Αρχιτεκτονικής και με το άλλο στο μέλλον της. Η παραδοσιακή μονόριχτη στέγη στηρίζεται σε χιασμένους μεταλλικούς δοκούς και κρύβει από κάτω της μία τόσο αποτελεσματική μόνωση, που σε συνδυασμό με τα ειδικά ενεργειακά τζάμια, τον μονωμένο βορεινό τοίχο και τους φεγγίτες που ανοίγουν το βράδυ για να απελευθερώσουν στο ψηλότερο σημείο την θερμότητα, δεν χρειάζεται κλιματισμό το καλοκαίρι. Το μοναδικό βιοκλιματικό οινοποιείο στη χώρα μας μέχρι πρότινος, τώρα έχουμε και του Μπριντζίκη στην Ηλεία με χρήση γεωθερμικής ενέργειας. Η οργάνωση του χώρου τόσο αποτελεσματική που οι επισκέπτες μπορούν να περνούν από τη γέφυρα του χώρου οινοποίησης, χωρίς να εμποδίζουν όποιον εργάζεται στις δεξαμενές από τα περιμετρικά μπαλκόνια. Θα τα προσέξετε με την ησυχία σας ενώ θα δοκιμάσετε στον τερματισμό.
Αμπελώνες Μάρκου.
Παράδοση 4 γενεών, ιδιοκτητοι αμπελώνες στρεμάτων στην Αττική και Νεμέα και κάποιοι συνεργαζόμενοι στον Κιθαιρώνα, η τελευταία γενιά βρίσκει έτοιμο ένα οινοποιείο με δυνατότητες φιλοξενίας εκδηλώσεων σε παραδοσιακό ύφος στην Παιανία και ένα χώρο υπερπαραγωγής για δεξιώσεις στο Πικέρμι, απ’όπου ξεκίνησε υπό καταρρακτώδη βροχή η 2η αττική με 45 γενναίους και γενναίες. Η παράδοση των κρασιών τους περιλαμβάνει πάντα ένα προσιτό καθημερινό λευκό χαρμάνι Σαββατιανού με Σαρντονέ και ένα κόκκινο από Καμπερνέ με Μερλό, πάντα σε εξαιρετική σχέση ποιότητας –τιμής. Στη συνέχεια υπάρχει ένα ενδιαφέρον Σαββατιανό χωρίς θειώδες, πολύ διαφορετικό από ό,τι ξέρουμε και ιδιαίτερο, το καλό τους Μερλό από τον Κιθαιρώνα, ένα λευκό απο την ιταλική ποικιλία Τρεμπιάνο και ένα πολύ ωραίο Σαρντονέ. Το πολύ καλό Σαββατιανό βαρέλι, με εξελλιγμένη γεύση, ιδιαίτερα φινετσάτο και πολύπλοκο το άφησα τελευταίο, μια και είναι το καλύτερο, κατα την ταπεινή μου. Η καινούργια γενιά έχει δώσει μια πολύ καλή ώθηση στην οικογενειακή επιχείρηση.
Θα μας περιμένουν στην αυλή με στρωμένα τα τραπέζια τους με τα κρασιά και χώρο για τα ποδήλατά μας.
Μικροοινοποιία Μυλωνά.
Τους πρωτογνωρίσαμε πριν 3 χρόνια στην Αττική Quattro. Είχαν ήδη αρχίσει να μαζεύουν βραβεία για τη δουλειά τους στο Σαββατιανό και τη Μαλαγουζιά και είχαν μόλις ολοκληρώσει το οινοποιείο τους στοιχειωδώς, ώστε να μας υποδεχτούν. Τώρα πλέον ο Σταμάτης έχει κάνει γνωστή τη δουλειά του ευρύτερα με πλήθος δημοσιεύσεων και είναι από τους λίγους που κρατούν φιάλες από περασμένες χρονιές Σαββατιανού για να παρακολουθεί την εξέλιξη του στη φιάλη, με αποτέλεσμα να μας δώσει τη χαρά μιας και ταυτόχρονης οριζόντιας και κάθετης δοκιμής στο Ετερόκλιτο πέρσι με τον Παπαγιαννάκο. Ιδιαίτερο το Σαββατιανό του, με γηγενείς ζύμες, ενώ η φετινή του Μαλαγουζιά θα σας τσιγκλίσει λίγο με τη διαφορετικοτητά της, έχει λίγο βαρέλι, τόσο, όσο. Πολύ καλύτερο το κόκκινό του πλέον, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το καινούργιο κρεμμυδί χρώματος ροζέ από Μαντηλαριά με Μαλαγουζιά. Μια new age ρετσίνα και ένα ελαφρά γλυκό επιδόρπιο κρασί παλαιωμένο σε αμφορέα συμπληρώνουν τη βεντάλια του.
Κτήμα Κοκκοτού.
Όχι μόνο βγάζειένα πολύ καλό Σαββατιανό, αλλά η Άννα Κοκκοτού, σίγουρα μια μεγάλη κυρία του κρασιού στη χώρα μας, ήταν μαζί με τον Βασίλη Παπαγιαννάκο από τους πρώτους διδάξαντες και αυτοί που πάτησαν το γκάζι του Σαββατιανού τη δεκαετία του ’90 για μα το πίνουμε απενοχοποιημένα σήμερα. Πίστεψε στο Σαββατιανό και την επόχή που η ποικιλία ήταν απαξιωμένη, τη δεκαετία του ’80, φύτεψε αμπέλια και βάλθηκε με τον Ποπολάνο, τον τότε οινολόγο τους, να αποδείξουν πως το μπορεί να βγει ξανά αξιόλογο κρασί από το Σαββατιανό. Γιατί ο κόσμος είχε ξεχάσει πως το καλύτερο λευκό κρασί της Ελλάδας στις προηγούμενες δεκαετίες ήταν η Κάβα Καμπά, από Σαββατιανό. Θυμάμαι την παρουσίασή του στο Cellier Wine Club, Σεμέλη νομίζω λεγόταν τότε. Έκανε πάταγο στον κὀσμο των οινοφίλων. Παράλληλα ο Βασίλης δούλευε αθόρυβα και πρώτος έγραψε Σαββατιανό στην ετικέτα.
Το φετινό τους κρασί είναι πολύ καλό, κομψό φινετσάτο και με περισσότερο σώμα από το περσινό. Με άλλα λόγια είναι στην κλάση που καθόρισε η Άννα από τότε, ένα κρασί που μπορείς να το πιείς και μόνο του, ή με μια σαλάτα τώρα που ζέστανε (?) ο καιρός, ή το καλοκαιράκι, αλλά συνοδεύει άριστα φαγητό.
Όμως το κτήμα ήταν γνωστό περισσότερο για τα μεγάλα Καμπερνέ του και την αρχοντική φινέτσα της συγκρατημένης Αρχιτεκτονικής του. Πρόσφατα λοιπόν, μετά από το διαχωρισμό του από το οινοποιείο της Σεμέλης στη Νεμέα, ξαναγύρισε στα κρασιά της αυτοκρατορικής ποικιλίας και την επέκταση σε χώρους δεξιώσεων, ελαιώνα και πολλά άλλα. Και τα πάει πολύ καλά, αξίζει μια σόλο επίσκεψη, αλλά προσώρας θα έχουμε την ευκαιρία να τα δοκιμάσουμε στον τερματισμό μας! Θα δοκιμάσουμε ένα καθημερινό και ένα μακράς παλαίωσης, μαζί με την άλλη αγάπη της Άννας, και δική μου, το Σαρντονέ, ένα πολύ κομψό δεξαμενής με το χρακτηριστικό πράσινο μήλο και υπόπικρο τελείωμα και ένα πολυπλοκότερο βαρελάτο. Υπάρχει και ένα ροζέ, βεβαίως...
Κτήμα Φράγκου
Η Αναστασία είναι παλιά μας γνωστή από τη 2η Αττική, τη βροχερή, με το πολύ καλό Σαββατιανό της και την πολύ καλή Μαλαγουζιά της, που παρακολουθεί ο Φλεριανός και έγινε αιτία να τσακωθούμε, πριν γνωριστούμε, αλλά τι περιμένεις από μια Αρβανίτισα και ένα Λέοντα; Εξακολουθεί να φτιάχνει πολύ καλά αυτά τα δύο κρασιά, στιβαρό το Σαββατιανό και παλιώνει καλά, η Μαλαγουζιά έχει μεγαλώσει και είναι πλέον πιο σωματώδης και αρωματική, πολύ καλές οξύτητες αμφότερα, αλλά και τα κόκκινά της, τον καθημερινό Αβέρκιο από Καμπερνέ-Αγιωργήτικο και τον αμπιγιέ Άλυπο, από Μερλό- Σιρά. Άντε να μεγαλώσουν κι’άλλο τα αμπέλια και το οινοποιείο μαζί Αναστασία!.
Περισσότερα στο cycling4wine.gr
